Polskie Radio
Section05

Bartłomiej Makowski

Antoni Magier. Kronikarz pogody i plotek Warszawy

Był jednym z najbardziej rozpoznawalnych ludzi stolicy w swojej epoce. Stołeczne przekupki miały go za magika, któremu jakaś nieznana siła podszeptuje stan temperatury i aurę na kolejne dni. W jego ekscentrycznym - jak wówczas uważano - zachowaniu kryła się jednak metoda naukowa, a zapisy obserwacji stanowią istotne źródło przybliżające realia przełomu XVIII i XIX wieku. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Warszawa pogoda Starówka Stanisław August Poniatowski Maria Sawicka

"Jedno życie". Co jest prawdą, a co fikcją w filmie o Nicholasie Wintonie - "brytyjskim Schindlerze" [POSŁUCHAJ PODCASTU]

Brytyjski aktywista Nicholas Winton tuż przed II wojną światową zorganizował wywózkę żydowskich dzieci z Pragi. W ten sposób jemu i jego współpracownikom udało się uratować przed Holokaustem 669 żydowskich dzieci. 31 maja 2024 na ekrany polskich kin wchodzi film "Jedno życie" opowiadający o wyczynie Nicholasa Wintona. Film to solidna lekcja historii, co nie znaczy, że nie ma w nim kilku przeoczeń, niedopowiedzeń, a nawet celowych przeinaczeń faktów.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA FILM Dwudziestolecie międzywojenne II wojna światowa Holokaust Czechosłowacja Czechy

Ukaz emski. Rosja zakazuje Ukrainy

"Ukraińskość to sztuczny antyrosyjski konstrukt, nieposiadający własnej cywilizacyjnej treści podrzędny element obcej kultury" - napisał Timofiej Siergiejcew na łamach Ria Nowosti 3 kwietnia 2022. Ta retoryka nie narodziła się wraz z rosyjską inwazją na Ukrainę. 148 lat temu car Aleksander II  podpisał ukaz zabraniający używania w druku języka ukraińskiego i samej nazwy Ukraina. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Ukraina Rosja Aleksander II

Prywatna Golgota Prymasa Tysiąclecia. Tak wyglądały jego ostatnie dni

Cierpiący z powodu choroby nowotworowej Stefan Wyszyński pozostawił kronikarski zapis swoich myśli w ostatnich dniach życia. Wyłania się z nich obraz człowieka zmęczonego chorobą i zatroskanego o ludzi, których przyjdzie mu zostawić. 
Zobacz więcej na temat:  Stefan Wyszyński Stefan Wyszyński śmierć Stefan Wyszyński śmierć Kościół Stefan Wyszyński Kościół prymas Polski śmierć śmierć Kościół prymas Polski prymas Polski Kościół prymas Polski

TYLKO U NAS "Biała odwaga". Co jest prawdą, a co fikcją w filmie Marcina Koszałki o Goralenvolk?

Film "Biała odwaga" Marcina Koszałki wchodzi na ekrany kin. Obraz przedstawia trudną historię postaw mieszkańców Podhala podczas II wojny światowej, zwłaszcza budzącą do dziś kontrowersje akcję Goralenvolk - kolaboracji niewielkiej części górali z niemieckimi okupantami. O tym, na ile fabuła filmu odpowiada faktom, rozmawiamy z Wojciechem Szatkowskim, historykiem z Muzeum Tatrzańskiego, autorem książki "Goralenvolk. Historia zdrady"
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA FILM kino II wojna światowa Podhale Tatry górale okupacja niemiecka

Czy Rzymianie traktowali małpki jak ludzi? Odkrycie Polaków

Ponad 200 kolejnych pochówków małp, psów i kotów odkryli polscy archeolodzy na cmentarzysku z I i II wieku w egipskim Berenike. Odnaleźli też pochówki cielców, które - jak przypuszczają - złożono w ofierze pod cmentarz zwierzęcy lub pobliski obiekt sakralny. Przełomowy może okazać się charakter pochówków małpek. Były one grzebane przez właścicieli z przedmiotami, co zdaniem badaczy może świadczyć o niemal traktowaniu tych zwierząt niemal na równi z ludźmi. 
Zobacz więcej na temat:  Egipt archeologia odkrycia i ciekawostki odkrycia archeologiczne NAUKA zwierzęta

Uratował przed Zagładą 669 żydowskich dzieci. 115 lat temu urodził się Nicholas Winton

Brytyjski aktywista tuż przed II wojną światową zorganizował wywózkę żydowskich dzieci z Pragi. W ten sposób jemu i jego współpracownikom udało się uratować przed Holokaustem 669 dzieci. 31 maja 2024 na ekrany polskich kin wchodzi film "Jedno życie" opowiadający o wyczynie Nicholasa Wintona. W rolę główną wciela się Anthony Hopkins.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa Holokaust Czechy

Wojna w eterze pod Monte Cassino. Niemiecka polskojęzyczna radiostacja "Wanda"

Gdy polscy żołnierze z 2 Korpusu przygotowywali się do wzięcia udziału w bitwie o Monte Cassino, w najkrwawszej bitwie zachodniego teatru działań podczas II wojny światowej, musieli stawić czoła nie tylko przeciwnikowi ukrytemu w trudno dostępnym górskim terenie, ale też demoralizującej propagandzie, którą do uszu sączył im w języku polskim ciepły głos "Wandy" - spikerki polskojęzycznej stacji radiowej "Gwiazda Południa" utworzonej przez Niemców. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Monte Cassino radio propaganda Maciej Józef Kwiatkowski