Agnieszka łaskawa – puszcza skowronka z rękawa o imię uchodziło za jedno z najpopularniejszych na dawnej wsi, na pewno w części z powodu wartości, które przypominało: czystości i odwagi. Imię to brzmi Agnieszka. Właśnie dziś, 21 stycznia, przypada wspomnienie tej świętej. Jako 12-letnia dziewczynka miała ponieść męczeńską śmierć na stadionie Domicjana około 305 roku. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor
Dłuższe życie, lepszy mózg. To dzięki babciom ludzkość odniosła taki sukces Bazując na szeroko dyskutowanej w świecie naukowym tzw. hipotezie babci, w 2012 roku naukowcy z amerykańskiego University of Utah przeprowadzili symulacje komputerowe, które rzuciły nowe światło na rolę babć w ewolucji człowieka. Zobacz więcej na temat: babcia HISTORIA ewolucja badania Dzień Babci Małpa prehistoria rodzina rodzicielstwo rodzice macierzyństwo NAUKA biologia
1,5 mln lat temu na afrykańskiej sawannie doszło do niezwykłego spotkania Jak dowodzą naukowcy na łamach pisma "Science", odkryte właśnie w Kenii ślady stóp sprzed około 1,5 mln lat wskazują, że dwa gatunki człowiekowatych żyły ze sobą po sąsiedzku. Zobacz więcej na temat: człowiek Afryka homo sapiens odkrycia archeologiczne odkrycia i ciekawostki
Andrzeju, Andrzeju, dziewcząt dobrodzieju, wolę swoją okaż, najmilszego pokaż Andrzejki to święto o bogatej tradycji, głęboko zakorzenione w kulturze polskiej wsi. W wigilię dnia św. Andrzeja, przypadającą na wieczór 29 listopada, rolnicze społeczności nie tylko organizowały wróżby, ale także dbały o swoje gospodarstwa, wierząc w moc ochrony przed złymi siłami i w przewidywanie przyszłości. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor
Claude Lévi-Strauss urodził się 116 lat temu. "Chciał z antropologii uczynić naukę ścisłą" – Posługiwał się liczbami, wzorami, wykresami. Główną cechą jego strukturalizmu jest to, że sprowadza wszystko do krystalicznej struktury, jaką w ostateczności jest wykres geometryczny – mówili w Polskim Radiu filozof Barbara Czerska i antropolog Jan Suliga. Zobacz więcej na temat: Claude Lévi-Strauss Francja HISTORIA Brazylia Ameryka Południowa Ameryka Północna Ameryka USA NAUKA KULTURA literatura Indianie
11 listopada Zwyczaje związane ze Świętem Niepodległości kojarzą się z powagą i dostojeństwem. Jednak jak w przypadku każdego święta, tradycje 11 listopada również podlegają redefinicjom. I nie zawsze w ich efekcie powstaje coś dostojnego. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor niepodległość
11 listopada, dzień św. Marcina Święty Marcin był pobożnym rycerzem kapadockim, żyjącym w IV wieku i znanym z miłosiernych uczynków. W ikonografii zarówno kościelnej, jak i ludowej przedstawiany bywa często jako rycerz na koniu, wspomagający klęczącego przed nim żebraka. Zobacz więcej na temat: folklor 11 listopada folk kultura ludowa Barbara Ogrodowska jesień
Wszystkich Świętych i Zaduszki Zaduszki, niezwykłe obchody święta zmarłych, są niejako przedłużeniem uroczystości odprawianych przez naszych przodków. Obchodom kościelnym towarzyszyły bowiem przez całe stulecia, różne, starsze niż chrześcijaństwo, wierzenia, zwyczaje i obrzędy, zwłaszcza obrzędy ludowe. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa Wszystkich Świętych etno tradycja Barbara Ogrodowska Hanna Szczęśniak zwyczaje śmierć święta
Pieśni żałobne. Jak dawniej radzono sobie ze śmiercią? Pieśni żałobne to utwory bardzo zakorzenione w tradycji katolickiej, pełne odwołań do religii. Jeszcze niedawno można było usłyszeć je przede wszystkim na wsiach, podczas czuwania albo w trakcie pogrzebu. I chociaż te tradycje w większości regionów zanikły, powoli powraca zainteresowanie dawnymi obrzędami. Zobacz więcej na temat: żałoba tradycja kultura ludowa folklor Wszystkich Świętych święto zmarłych Dzień Zaduszny Dwójka pieśń KULTURA Marta Strzelecka
Maniucha Bikont prezentuje płytę "Porządki" i opowiada o świecie wiejskich śpiewaczek Maniucha Bikont przez lata słuchała i śpiewała pieśni z kobietami na wsiach. Jej głowa zapełniła się opowieściami. - Dojrzewam do tego, żeby opowiedzieć jakieś swoje historie, po swojemu tę muzykę przetworzyć - opisała gościni audycji "Głosy kobiet". Tak powstały "Porządki". Zobacz więcej na temat: Ludwika Włodek Maniucha Bikont muzyka ludowa Polesie
Franciszek, święty przyjacielski „Ojciec seraficki”, pierwszy historycznie potwierdzony stygmatyk, jedyny święty, który nie ma wrogów. Właśnie dziś, 4 października, przypada wspomnienie św. Franciszka z Asyżu, żyjącego na przełomie XII i XIII wieku. Jego relikwie znajdują się w bazylice jemu poświęconej w Asyżu. Jest patronem franciszkanów, ekologów i handlarzy, ma też swoje miejsce w polskiej kulturze ludowej. O tym opowie nam w cyklu "Świętujemy" etnograf i historyk sztuki Łukasz Ciemiński. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor
"Pasażerowie. Ayahuaska i Duchy Amazonii" - książka Mateusza Marczewskiego W kolejnym odcinku "Pliku Tekstowego" Max Cegielski rozmawiał z pisarzem Mateuszem Marczewskim o jego książce o podróży w głąb Amazonii i panujących tam rytuałach. Zobacz więcej na temat: Trójka Max Cegielski Mateusz Marczewski książki KSIĄŻKA pisarz literatura Amazonia rośliny narkotyki
Eva Justin – damskie wcielenie Mengele "Jej podpis na diagnozie rasowej oznaczał wyrok śmierci dla Cygana lub człowieka mającego dalekiego romskiego przodka. Po wojnie kontynuowała swoje badania" – pisał dziennikarz Bartosz Wieliński. Zobacz więcej na temat: Auschwitz Cyganie III Rzesza rasizm
Nomadka, która uważnie przygląda się światu i ludziom Tym razem gościnią "Zagadkowego Studia" była Katarzyna Jackowska-Enemuo, antropolożka kultury, muzykantka, opowiadaczka historii, nomadka i mama. I przyniosła ze sobą wiele opowieści… Zobacz więcej na temat: STYL ŻYCIA KULTURA dzieci bajki KSIĄŻKA magia Katarzyna Stoparczyk Trójka
Święta Rozalia, z róży i lilii natchniona O tej świętej nie ma w polskiej kulturze ludowej przysłów, ale oprócz wielu patronatów stała się inspiracją do... nazw miejscowości. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor
Czuły święty Roch Mówi przysłowie "Święty Roch posprząta groch", choć bardziej niż z grochem wiązany jest z opieką nad chorymi na różne zarazy. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor
Pod opiekę świętej Anny 26 lipca przypada święto babci Pana Jezusa, św. Anny. Zwane jest we wschodniej tradycji zaśnięciem sprawiedliwej Anny, bo tak naprawdę w ten dzień wspominamy jej dies natalis, jak mówiono w tradycji zachodniołacińskiej, dzień narodzin dla nieba. Zobacz więcej na temat: kultura ludowa folklor
Co robi antropolog kultury w kuchni? - Kiedy śledzi się same praktyki żywieniowe, to pojawia się wiele ciekawych rzeczy w obrębie całej kultury. Można wypatrzeć pewne tendencje i zależności między jedzeniem a zachowaniami ludzi - mówi prof. Urszula Jarecka, antropolog z Państwowej Akademii Nauk. Zobacz więcej na temat: Czwórka STYL ŻYCIA gotowanie jedzenie kulinaria Jakub Jamrozek