Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

historia Polski

Jan Matejko jako dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. "Uczniowie go kochali"

Jeden z najwybitniejszych polskich malarzy znany jest głównie jako twórca przedstawiający dzieje naszego narodu, chwałę i upadek państwa. Mniej znana jest natomiast działalność dydaktyczna wielkiego mistrza malarstwa historycznego, który przez dwie dekady, nie bez kontrowersji, prowadził Szkołę Sztuk Pięknych w Krakowie. Mistrz i niestrudzony dydaktyk Jan Matejko zmarł dokładnie 131 lat temu, 1 listopada 1893 roku. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Jan Matejko Kraków Stanisław Wyspiański Akademia Sztuk Pięknych

Polskie sieroty wywiezione do Nowej Zelandii. Audioserial Instytutu Pileckiego i Polskiego Radia

Osiemdziesiąt lat temu do Nowej Zelandii przypłynął statek z 733 polskimi dziećmi na pokładzie. Były to sieroty - ofiary sowieckich wywózek. W założeniu miały zostać w tym kraju do końca wojny. W praktyce większość z nich została tam już na zawsze. Zobacz więcej na temat:  Dwójka wywózka Nowa Zelandia II wojna światowa dzieci Instytut Pileckiego Polskie Radio Jan Kanty Zienko Martyna Wojtkowska

"Naszym obowiązkiem jest pamiętać". Oświęcimianie oddali cześć ofiarom Auschwitz

W przeddzień Święta Wszystkich Świętych mieszkańcy Oświęcimia oddali hołd ofiarom byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. W symbolicznych miejscach pamięci – przy Ścianie Straceń oraz przed zbiorową mogiłą przy obozie Auschwitz I – zapłonęły znicze złożone przez młodzież i lokalnych funkcjonariuszy policji. Zobacz więcej na temat:  Auschwitz święto zmarłych Wszystkich Świętych

Portret trumienny. "Główny bohater" staropolskiego pogrzebu  

- W polskim obyczaju pogrzebowym główną rolą grał nieboszczyk, a właściwie jego surogat: portret trumienny. To był punkt centralny całej dekoracji kościoła, całej pompy, którą na tę okazję przygotowano - mówił w audycji Polskiego Radia historyk sztuki prof. Mariusz Karpowicz. Czym były portrety trumienne i jak wyglądały staropolskie pogrzeby?  Zobacz więcej na temat:  Wszystkich Świętych pogrzeby zwyczaje SZTUKA Kościół katolicki cmentarz

Wileńskie nekropolie – milczący świadkowie polskiej historii

Na starych wileńskich cmentarzach, takich jak Rossa, Bernardyński i Piotra i Pawła na Antokolu, wciąż dominuje polska historia, choć cmentarze te noszą ślady upływu czasu, dewastacji i kradzieży. Położone malowniczo na wzgórzach, wśród bujnej zieleni, stanowią nie tylko miejsce pamięci zmarłych, ale też symbole wspólnej historii Polski, Litwy i Wielkiego Księstwa Wileńskiego. Zobacz więcej na temat:  cmentarz Litwa Wilno

Florian Czarnyszewicz: pisarz, żołnierz, policjant

Florian Czarnyszewicz (1900-1964) nie doczekał publikacji swoich powieści w kraju. Tworzył na emigracji, w Argentynie. Jego niewielki dorobek, ledwie cztery powieści, spotkał się jednak, zarówno na emigracji, jak i po latach, w kraju, z entuzjastycznym przyjęciem. Porównania np. do Mickiewicza, Reymonta, Sienkiewicza padały z wielu ust. Zachwycali się jego twórczością Wańkowicz, Pawlikowski, Giedroyc, Czapska... Zobacz więcej na temat:  Dwójka literatura Wacław Holewiński Florian Czarnyszewicz Bartosz Bajków

Polskie miejsca pamięci na Białorusi – świadectwa historii pod presją współczesnych wyzwań

Na Białorusi znajdują się setki polskich miejsc pamięci – cmentarze, groby powstańców styczniowych, żołnierzy wojny polsko-bolszewickiej, Armii Krajowej, a także mogiły wybitnych postaci kultury polskiej. Te historyczne miejsca przetrwały dziesięciolecia i stanowią symbol trwałości polskiej pamięci na terenie Białorusi, choć w ostatnich latach ich sytuacja staje się coraz trudniejsza. Zobacz więcej na temat:  Białoruś cmentarz

Andrzej Markowski. Kompozytor o szerokich horyzontach

- Wszystko, co jest muzyką, nie jest mi obce. Ja tym żyję. Nawet w najskromniejszej piosence czy balladzie, jeżeli jest żywa, prawdziwa, odnajduję swoje życie, swoją prawdę - mówił w audycji Polskiego Radia Andrzej Markowski. Wybitny dyrygent, kompozytor, twórca muzyki filmowej, uczestnik Powstania Warszawskiego i więzień obozu jenieckiego w Murnau zmarł 38 lat temu. Zobacz więcej na temat:  Andrzej Markowski Wratislavia Cantans Warszawska Jesień muzyka filmowa dyrygent kompozytor

"Ja jestem tak zwany niechciany fotograf". Edward Hartwig i przypadki w życiu artysty

– Pochodzę z rodziny fotograficznej i muszę powiedzieć, że mnie ta fotografia wcale nie bawiła i nawet nie interesowała. To jest tak zwane zło konieczne – mówił Edward Hartwig w 1989 roku, po niemal siedmiu dekadach pracy artystycznej. Fotograf nie ukrywa, że wybór zawodu został w zasadzie na nim wymuszony wskutek bolesnej rodzinnej tragedii. Zobacz więcej na temat:  Edward Hartwig fotografia HISTORIA Moskwa Warszawa Lublin

Eugeniusz Rudnik. Pionier muzyki elektronicznej i elektroakustycznej w Polsce

- Moje życie może być przykładem, że właściwie tylko dzięki pracy powstają pewne dobra, byty, wartości, dzieła, które mają sens i które prawdopodobnie zostaną po człowieku - mówił w audycji Polskiego Radia z 2005 roku Eugeniusz Rudnik, którego 92. rocznica urodzin obchodzimy 28 października. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Studio Eksperymentalne Polskiego Radia Eugeniusz Rudnik Polskie Radio muzyka elektroniczna