Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu I Dokumentu Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Section05

poprawność językowa

Krem ze szparagów, czy może krem ze szparag?

– Restauracje w Trójmieście i w Lublinie serwują zupę krem ze szparag. Gdy proszę o krem ze szparagów, kelnerzy poprawiają mnie – pisze Pan Paweł z Gdańska. Czy kelnerzy mają w tym przypadku rację? Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

Dlaczego o seniorze mówimy, że jest "w podeszłym wieku"?

– Jaki związek ze starością ma czasownik "podejść"? – dopytuje nasza Słuchaczka. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

Rubacha. Od wymiany koszul do żartów

– Rubacha, zwana też rubaszką to taka prosta koszula męska zapinana na lewym ramieniu, noszona była przez wschodnich Słowian. Dawniej "ruchachą" nazywano też wesołego człowieka. Mówiono też "rubaszeństwo", czyli taki mało wyrafinowany humor, był także czasownik rubaszyć". Do czasów współczesnych pozostał nam tylko przymiotnik "rubaszny" – mówi prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

"Pic na wodę, fotomontaż", czyli?

– Przypomnijmy, co to oznacza. To oszustwo, bujda. Coś, co ma na nas wywrzeć wrażenie, choć w rzeczywistości jest byle czym – przypomina prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

Czemu mówimy "dziesiąta woda po kisielu"?

– To popularny frazeologizm. Nie chodzi tu jednak o kisiel w dzisiejszym rozumieniu – stwierdza prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

Mamy do czynienia z sytuacją "epidemiczną" czy "epidemiologiczną"?

– To wszystko zależy od tego, o czym akurat mówimy – stwierdza prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

Czy można uczłowieczyć instytucję?

– Czy można powiedzieć, że "Akademia podała najnowsze dane…"? Zdaniem niektórych akademia to instytucja, więc należałoby powiedzieć "Pracownicy akademii podali najnowsze dane…" – zastanawia się nie tylko Kuba Strzyczkowski, ale i cała redakcja Trójki. Co na to prof. Katarzyna Kłosińska? Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna Kuba Strzyczkowski

Językowe dylematy. Święta "Wielkiej Nocy", czy "Wielkanocy"?

Słuchacze Programu 3 Polskiego Radia poprosili prof. Katarzynę Kłosińską o wyjaśnienie wątpliwości. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski język ojczysty poprawna polszczyzna

Czy "medyk" znaczy to samo, co "lekarz"?

– Słowo "medyk" w niezauważalny sposób zmieniło na naszych oczach znaczenie i nie odnosi się już wyłącznie do lekarzy – mówi prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna

Czy hasło "Nie kłam medyka" jest sformułowane poprawnie?

Obecnie w mediach społecznościowych często pojawia się właśnie taki apel. Czy forma "kłamać kogoś" jest prawidłowa? Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna

Dlaczego złoto nazywane jest kruszcem?

– W XVI wieku było takie powiedzenie, że ktoś się kruszcami żywi, co oznaczało, że po prostu utrzymuje się z górnictwa – opowiada prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka Katarzyna Kłosińska język polski poprawna polszczyzna

Skąd pochodzi słowo "kwarantanna"?

– W słowie tym zawarty jest liczebnik "40". Początkowo kwarantanną określano właśnie czterdziestodniową izolację osób, zwierząt, ale także towarów, które przypływały na statkach do portów, szczególnie z regionów podzwrotnikowych – wyjaśnia prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka poprawna polszczyzna Katarzyna Kłosińska język polski kwarantanna

Czy polityczki, krytyczki i ministry przyjmą się w polszczyźnie?

W prasie, ale również w internecie na różnych forach toczy się dyskusja dotycząca żeńskich końcówek. Zobacz więcej na temat: Trójka społeczeństwo Kuba Strzyczkowski język polski język ojczysty mowa Katarzyna Kłosińska Wanda Nowicka Aleksandra Piotrowska poprawna polszczyzna

Kłopotliwa odmiana rzeczowników

W audycji tym razem królowały zagadki językowe dotyczące rzeczownika. Zobacz więcej na temat: język polski KULTURA Agata Hącia Małgorzata Tułowiecka

Dlaczego "tu nie ma chleba", a nie "tu nie jest chleb" ?

"Popatrz, jak wszystko szybko się zmienia, coś jest, a później tego nie ma" śpiewał Sidney Polak w piosence "Otwieram wino". No właśnie, dlaczego czegoś "nie ma", a nie coś "nie jest"? Profesor Katarzyna Kłosińska, jak zawsze, ma przygotowaną odpowiedź. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski język ojczysty Katarzyna Kłosińska poprawna polszczyzna

"Podgłośnić", "pogłośnić, a może "zgłośnić"?

Jeden z naszych słuchaczy ma nie lada zagwozdkę – w tekście utworu "Doskonały dzień" Kortez apeluje "podgłoście wiadomości", natomiast Paweł Kukiz w piosence "Zośka" śpiewa o kierowcy, który radio "zgłośnił". Który z panów ma rację? Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski język ojczysty Katarzyna Kłosińska poprawna polszczyzna

Czy coś może "zadziać się"?

– Kiedyś "zadziać się" znaczyło tyle, co "zgubić się". Obecnie to znaczenie się zmieniło – wyjaśnia prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski język ojczysty Katarzyna Kłosińska poprawna polszczyzna Międzyzdroje

Skąd pochodzi nazwa miejscowości Międzyzdroje?

– Nazwa "Międzyzdroje" jest dosyć stara. Była używana już w XVI wieku – wyjaśnia prof. Katarzyna Kłosińska. Zobacz więcej na temat: Trójka STYL ŻYCIA język polski język ojczysty Katarzyna Kłosińska poprawna polszczyzna Międzyzdroje