Polskie Radio
Section05

Rzeczpospolita

Pomnik Dzierżyńskiego w Warszawie. Obalenie znienawidzonego symbolu

- Feliks Dzierżyński uosabiał policję polityczną, więc cała nienawiść do niej skierowała się przeciwko niemu, przeciwko jego wizerunkom, przeciwko jego pomnikom. To, że można było podnieść rękę na ów symbol i tej ręki nikt nie odrąbał, oznaczało, że zmieniła się cała historyczna epoka - mówił prof. Paweł Wieczorkiewicz.
Zobacz więcej na temat:  Bolesław Bierut HISTORIA Rosja Warszawa stalinizm komunizm PRL Związek Radziecki

Michał Piekarski. Królobójca na mękach

Przemysł II zginął prawdopodobnie z rąk Brandenburczyków. Konfederaci barscy, o ile nie działali na polecenie samego króla, chcieli skłonić go tylko do abdykacji. Spiskowcy uwiecznieni w "Kordianie" nie zdecydowali się podnieść ręki na cara, który został koronowany na króla Polski. To czyni niedoszłego zabójcę Zygmunta III Wazy jedynym królobójcą w historii kraju.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Stefan Żółkiewski Turcja Warszawa

Jan Amos Komensky. Prekursor nowoczesnej pedagogiki

Pochodzący z Czech i osiadły w Polsce naukowiec i teoretyk nauczania postulował wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego przez państwo blisko dwieście lat przed tym, jak ta sztuka powiodła się w pierwszym europejskim państwie. Mógł przyczynić się do rozwoju szkolnictwa w Rzeczpospolitej, jednak fatalna decyzja z czasów potopu szwedzkiego spowodowała, że zmarł na wygnaniu i w niesławie dokładnie 354 lata temu.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA szkoła protestantyzm NAUKA edukacja potop szwedzki

Polsko-niemiecki traktat graniczny. Dokument, na który Polska czekała 45 lat

- Oto w sposób pokojowy Polacy i Niemcy usuwają źródła historycznych konfliktów i zamykają okres, w którym problem granicy dzielił nasze kraje, był dla nas Polaków źródłem obaw i poczucia zagrożenia – powiedział 14 listopada 1990 roku ówczesny premier Rzeczpospolitej Tadeusz Mazowiecki. 
Zobacz więcej na temat:  historia Polski HISTORIA Niemcy lata 90 Hans-Dietrich Genscher Krzysztof Skubiszewski POLSKA

"Należy ich chwalić i im pochlebiać". Obcokrajowcy o dawnej Polsce i Polakach

Z pewnej XVII-wiecznej książki o charakterze przewodnikowym, opisującej m.in. "rozkosze Francji, Hiszpanii i Polski", możemy się dowiedzieć, jak podróżnicy sprzed wieków widzieli nasz kraj i jego mieszkańców. W tego typu historycznych źródłach na temat Polski znaleźć można całą skalę emocji: zachwyt i niechęć, uznanie i rozczarowanie.  
Zobacz więcej na temat:  wspomnienie Francja podróże turystyka

Sejm Rozbiorowy i jego skutki dla Rzeczypospolitej

- Sejm od samego początku został uznany jako skonfederowany. Wykorzystano sytuację, że do takiego sejmu mogli dołączyć tylko Ci, którzy popierali konfederację, a więc zamierzenia organizatorów sejmu – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Jacek Staszewski. 251 lat temu, 30 września 1773 roku, obradujący w Warszawie Sejm ratyfikował traktaty rozbiorowe. 
Zobacz więcej na temat:  Austria HISTORIA Prusy Rosja rozbiory Polski Sejm Stanisław August Poniatowski Tadeusz Reytan

Timothy Snyder. "Bez Kazimierza Pułaskiego nie byłoby Stanów Zjednoczonych Ameryki"

Magazyn "The Atlantic" opublikował fragment książki znanego historyka Timothy'ego Snydera "O wolności" (ang. "On Freedom") o tytule "Dar Polski dla Republiki Amerykańskiej" (ang. "Poland’s Gift to the American Republic"). Snyder uczestniczył w niedawnej Konwencji Partii Demokratycznej w Chicago i odwołując się do bohaterów dwóch narodów - Tadeusza Kościuszki i Kazimiera Pułaskiego - zaznaczył, jakie zasługi oddali oni w walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych.
Zobacz więcej na temat:  Tadeusz Kościuszko Kazimierz Pułaski Stany Zjednoczone demokracja niepodległość