Delikatny zachwycający i tajemniczy. Co motyl ma wspólnego z niedźwiedziem? Chociaż motyle sią bardzo delikatne to w "Poranku" Polskim Radiu Dzieciom, biolog Agnieszka Suszczyńska porównała je do niedźwiedzi. Dlaczego? Bo podobnie jak te duże ssaki zapadają w sen zimowy, zwany diapauzą. Czy wszystkie motyle są pięknie ubarwione, gdzie na świecie można spotkać najwięcej gatunków, jak się rozwijają i czy to prawda, że żyją tylko chwilę? W Dniu Motyli zapraszamy do wysłuchania audycji Polskiego Radia Dzieciom. Zobacz więcej na temat: radio dla dzieci DAB+ bajki dla dzieci motyle przyroda
8 marca. Historia kobiet jest historią ludzkości Według danych ONZ na świecie żyje dziś ponad 3 miliardy 864 miliony kobiet. Jeszcze sto lat temu ich populacja była kilkukrotnie niższa - podobnie jak liczba wszystkich ludzi. Kobiety od zawsze stanowią połowę ludzkości. Bez nich ludzki gatunek nie mógłby przetrwać. Za to być może mógłby przetrwać bez mężczyzn. Zobacz więcej na temat: kobieta dzień kobiet święta socjalizm równouprawnienie historia Polski historia Europy historia PRL eksperyment NAUKA genetyka Maria Skłodowska-Curie Joanna d'Arc kwiaty Biblia seks ewolucja ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
Ludwik Hirszfeld - lekarz, naukowiec, idealista i zapomniany bohater Ludwika Hirszfelda (1884-1954) uznaje się za twórcę polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki - seroantropologii. Polski lekarz był w 1950 roku nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za wyjaśnienie zjawiska konfliktu serologicznego między matką a płodem. Zobacz więcej na temat: Jakub Domoradzki historia Polski Ludwik Hirszfeld medycyna krew Polska Akademia Nauk bakterie badanie
Gra na pianinie wpływa na nasz mózg? Nowe ustalenia polskich naukowców Nauka gry na pianinie powoduje różnorodne zmiany w aktywności obszarów mózgu odpowiedzialnych za pamięć, ruch i przetwarzanie informacji sensorycznych. Badania na ten temat przeprowadzili naukowcy z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN w Warszawie. Zobacz więcej na temat: Jakub Domoradzki pianino instrumenty mózg
Podwodne eldorado u wybrzeży Ghany: polscy biolodzy odkryli setki nowych gatunków! Ponad 300 nowych gatunków organizmów zamieszkałych nawet na głębokości 1000 metrów na dnie Oceanu Atlantyckiego u wybrzeży Ghany odkryli biolodzy z Uniwersytetu Łódzkiego. Odkryte organizmy to bezkręgowce: wieloszczety, czyli morscy kuzyni dżdżownicy, oraz skorupiaki. Naukowcy już szykują projekt kolejnej wyprawy, tym razem wraz z kolegami z Uniwersytetu Azorskiego będą badać dno w okolicach grzbietu środkowoatlantyckiego. Zobacz więcej na temat: NAUKA STYL ŻYCIA odkrycia i ciekawostki Ocean Atlantycki Ghana krewetki głębiny skorupiaki Uniwersytet Łódzki przyroda ekologia Witold Lazar Trójka
"Tajemnice życia od komórek do biosfery" - 13. edycja ogólnopolskiej Nocy Biologów Ponad 1,2 tysiąca wydarzeń w 30 ośrodkach naukowych w całym kraju czeka na miłośników biologii i nauk pokrewnych. Już 12 stycznia pod hasłem "Tajemnice życia od komórek do biosfery" odbędzie się trzynasta edycja ogólnopolskiej Nocy Biologów. Zobacz więcej na temat: Trójka Radosław Nałęcz
Tajemnice dziedziczenia. Co mamy po matce, a co po ojcu? Dziedziczenie to sposób przekazywania genów potomstwu. Mechanizmy dziedziczenia opisuje genetyka. Dlaczego mamy kolor oczu inny niż nasi rodzice? Czy łysienie jest przekazywane z ojca na syna? Czy to prawda, że po matce dziedziczymy inteligencję? Na te i inne pytania szukaliśmy odpowiedzi w "Czterech porach roku" wraz z genetyk prof. Ewą Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Roman Czejarek genetyka NAUKA
Prof. Krzysztof Liberek o roli białek opiekuńczych. Czym są i jakie funkcje spełniają? Prof. Krzysztof Liberek z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego jest pionierem w dziedzinie badań molekularnych nad białkami opiekuńczymi. 6 grudnia br. odebrał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za wykazanie roli białek opiekuńczych w odzyskiwaniu białek z agregatów i zwijaniu ich do aktywnej formy. Zobacz więcej na temat: Krzysztof Michalski NAUKA technologie inżynieria medycyna biotechnologia farmakologia
Promienie Roentgena podstawą diagnostyki lekarskiej 128 lat temu, 8 listopada 1895 roku, niemiecki fizyk Wilhelm Conrad Roentgen rozpoczął obserwację promieniowania, które w nomenklaturze lekarskiej i naukowej, w zależności od użycia i geografii świata, nazywane są jako promieniowanie rentgenowskie, promieniowanie rtg, promieniowanie X, promienie X, promieniowanie Roentgena. Zobacz więcej na temat: promieniowanie fizyka medycyna zdjęcia odkrywcy
Streptomycyna - antybiotyk wynaleziony przez Alberta Schatza 80 lat temu, 19 października 1943 roku, Amerykanin Albert Schatz odkrył w laboratoriach Selmana Waksmana na Uniwersytecie Rutgera jeden z ważniejszych antybiotyków do leczenia gruźlicy - streptomycynę. Zobacz więcej na temat: medycyna odkrywcy antybiotyki nagroda Nobla gruźlica
Festiwal Explory 2023. "Mikroplastik stresuje człowieka" Festiwal Explory, który odbywa się pod patronatem Czwórki, został stworzony z myślą o młodych pasjonatach nauki i nowych technologii. Jedną z finalistek tegorocznej odsłony jest Hanna Iwanowska - specjalistka od mikroplastiku i jego wpływu na ekspresję genów białek szoku cieplnego. Zobacz więcej na temat: Czwórka NAUKA chemia Weronika Puszkar
O roślinach, które z braku wody głośno płaczą Naukowcy cały czas odnajdują i interpretują ciekawostki dotyczące fauny i flory. Wiemy już np., stresują się zwierzęta, ale okazuje się, iż ten stan może dotyczyć też roślin - gdy brakuje im wody - płaczą, a ściślej mówiąc, wydają dźwięki przypominające prażenie kukurydzy. Zobacz więcej na temat: Czwórka Kamil Jasieński Weronika Puszkar rośliny kwiaty emocje
W Portugalii odkryto ślady ptasich drapieżników sprzed 187 tys. lat Międzynarodowy zespół paleontologów i geologów odnalazł w południowo-zachodniej Portugalii ścieżki wydeptane przez ptaki przed 187 tys. lat. To najstarsze tego typu znalezisko na Półwyspie Iberyjskim. Zobacz więcej na temat: Portugalia archeologia ptaki odkrycia i ciekawostki NAUKA
Prof. Marcin Zych: minęły czasy dawnych przyrodników - Biologia w tej chwili mocno się specjalizuje. Można niestety powiedzieć, że minęły czasy takich dawnych przyrodników, którzy potrafili ogarnąć intelektualnie całość tej dziedziny - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. dr hab. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Artur Wolski ekologia przyroda środowisko
Całe życie larwą być. Aksolotle - gatunek zagrożony Aksolotle to wyjątkowe i urocze zwierzęta, które często urastają do miana symboli Meksyku. W Poznaniu hoduje je i bada dr Mikołaj Kaczmarski z Uniwersytetu Przyrodniczego. Zobacz więcej na temat: Czwórka Weronika Puszkar Szymon Majchrzak NAUKA zwierzęta
Matury 2023. Dziś biologia i język rosyjski na poziomie rozszerzonym Maturzyści w czwartek rano przystąpią do pisemnego egzaminu z biologii. Po południu będą pisemne egzaminy z języka rosyjskiego na poziomie rozszerzonym i dwujęzycznym. Egzaminy z tych przedmiotów nie są obowiązkowe. Piszą je tylko ci maturzyści, którzy zadeklarowali taką wolę. Zobacz więcej na temat: POLSKA szkoła edukacja matura
Żabia seksmisja. Zanieczyszczenia wpływają na rozwój płciowy płazów? W Poznaniu zakończyło się tegoroczne wiosenne liczenie płazów. Dopatrzono się niekorzystnej dysproporcji liczebnej, przewagi samic nad samcami. Sprawdzą to naukowcy Uniwersytetu Przyrodniczego. Zobacz więcej na temat: Czwórka Oliwia Krettek Szymon Majchrzak żabka zwierzęta zwierzęta leśne przyroda NAUKA
Linie papilarne - biologiczny dowód tożsamości Linie papilarne to układ bruzd skórnych - jedyny i niepowtarzalny. Mamy je na palcach dłoni i stóp, a także wewnątrz dłoni i na ustach. Na ogół kojarzą się z kryminałami albo z science fiction, ale przede wszystkim są indywidualnym wyrazem naszej tożsamości. Zobacz więcej na temat: Czwórka NAUKA kryminał Oliwia Krettek Jędrzej Rosiewicz