Polskie Radio
Section05

filozofia

81. urodziny Krystiana Lupy. "Teatr jest miejscem, w którym można inaczej żyć"

– Artysta może stać się wyjątkowym wehikułem i zaprowadzić nas w podróż, której inaczej nie moglibyśmy odbyć – mówił w Polskim Radiu w 2014 roku Krystian Lupa. Ten ceniony reżyser teatralny i pedagog urodził się 81 lat temu, 7 listopada 1943 roku, w Jastrzębiu Zdroju.
Zobacz więcej na temat:  Krystian Lupa Stanisław Ignacy Witkiewicz literatura TEATR Thomas Bernhard psychologia wspomnienie

"Gdyby Francuzi mieli kogoś takiego, ogłosiliby go geniuszem". Karol Ludwik Koniński, zapomniany "religijny gwałtownik"

Jeśli chodzi o gwałtowność i radykalizm religijnej myśli porównywano go z Pascalem czy Kierkegaardem. Jego prowadzony podczas wojny dziennik był ważną lekturą dla Czesława Miłosza, Marii Janion czy Jarosława Marka Rymkiewicza. Karol Ludwik Koniński był postacią, która warta jest przypomnienia.
Zobacz więcej na temat:  chrześcijaństwo religia II wojna światowa literatura dziennik msn21-historia

Astrolożka, ksiądz i naukowiec z dziedziny AI. Filozoficzne pytanie o fatum

Dzieje człowieka wskazują, że część ludzkiego doświadczenia zawsze pozostanie poza naszą kontrolą. Czy to oznacza, że coś lub ktoś dyskretnie nad nami czuwa? "Powrót fatum" - taki tytuł nosi najnowsza książka Tomasza Stawiszyńskiego, filozofa i publicysty. Z autorem spotkaliśmy się w "Rozmowach po zmroku".
Zobacz więcej na temat:  Tomasz Stawiszyński Jakub Kukla KSIĄŻKA Dwójka psychologia astrologia

Maciej Kaziemierz Sarbiewski, ambasador historii Polski w Europie

Maciej Kazimierz Sarbiewski - zwany sarmackim Horacym - tworzył w epoce baroku, pisał po łacinie, jego dzieła tłumaczono na język angielski i wydawano w wysokich nakładach w Europie. Zaangażowane politycznie teksty kształtowały odbiór spraw polskich i aktualnej historii w krajach zachodnich. Filozof prof. Władysław Tatarkiewicz nazwał Sarbiewskiego "pierwszym Polakiem w dziejach estetyki". 
Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Maciej Kazimierz Sarbiewski Krzysztof Fordoński barok poezja

"Kogoś takiego jeszcze w Polsce nie było". Leszek Kołakowski o porażce życia

– Kultura europejska jest z chrześcijaństwem do tego stopnia zrośnięta, że nie możemy sobie wyobrazić, w jaki sposób mogłaby bez tradycji chrześcijańskiej istnieć – mówił Leszek Kołakowski w 1979 roku na antenie Polskiej Sekcji Radia BBC. W 97. rocznicę urodzin tego znakomitego filozofa przypominamy kilka jego myśli dotyczących spraw fundamentalnych: sensu życia i religijności. 
Zobacz więcej na temat:  chrześcijaństwo Leszek Kołakowski wspomnienie religia

"Podróże Guliwera" dla dorosłych. "Po tej książce człowiek nie będzie spokojny"

– Kolejne pokolenia odnajdują tu swoje własne niepokoje i problemy – mówił prof. Józef Rurawski w Polskim Radiu o "Podróżach Guliwera" Jonathana Swifta. Ta jedna z najsłynniejszych powieści literatury angielskiej czytana w całości, bez tradycyjnych "skrótów dla młodzieży", okazuje się książką uniwersalną i bardzo gorzką.
Zobacz więcej na temat:  literatura oświecenie podróże Anglia fantastyka satyra alegoria HISTORIA

Didier Eribon: w przypadku starości zawsze jest jakieś "zbyt"

- Bez wątpienia nikt nie ma ochoty myśleć o starości, jak się jest młodym. Później, gdy się jest dojrzałym człowiekiem, jest podobnie. A w zaawansowanym wieku najczęściej jest już na to za późno. Zawsze więc jest jakieś "zbyt": zbyt wcześnie albo zbyt późno, żeby podjąć ten temat - mówił w Dwójce Didier Eribon, francuski filozof, socjolog i autor książek.
Zobacz więcej na temat:  Didier Eribon Aldona Łaniewska-Wołłk KULTURA Dwójka KSIĄŻKA literatura

Ireneusz Kania i (prawie) wszystkie języki świata

- Zawsze miałem niezwykłą ciekawość świata jako mozaiki odmiennych kultur, sposobów bycia, duchowości. Bardzo to mnie pociągało i chciałem jakoś się do tego zbliżyć. Dlatego uczyłem się wielu języków – opowiadał w archiwalnej radiowej audycji Ireneusz Kania. Ten znakomity tłumacz zmarł dokładnie rok temu, 9 października 2023, w wieku 83 lat.
Zobacz więcej na temat:  Ireneusz Kania tłumacz literatura język angielski języki obce Daleki Wschód religia

Chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi ocalają skarby starożytności. Szkoła Tłumaczy w Toledo

W pierwszej połowie XII wieku arcybiskup Rajmund I założył w Toledo ośrodek przekładowy, w którym chrześcijanie, muzułmanie i Żydzi tłumaczyli z języka arabskiego m.in. antyczne dzieła. W Międzynarodowym Dniu Tłumacza warto przypomnieć to jedno z miejsc, dzięki któremu Europa uzyskała dostęp do skarbnicy dawnej wiedzy.  
Zobacz więcej na temat:  średniowiecze starożytność literatura Hiszpania tłumaczenie islam chrześcijaństwo Żydzi