Polskie Radio
Section05

Powstanie Styczniowe

Polskie Radio 24 Powstanie styczniowe, czyli "ostatni zryw romantyzmu"

- Powstańcy wiedzieli, że jest w to w znacznej mierze ich powinność, przynajmniej tak to widzimy z pamiętników, że walka o ojczyznę to zasada bycia Polakiem. Dla większości szeregowych powstańców pytanie, czy powstanie miało sens, w znacznej mierze nie występowało, walka zbrojna o ojczyznę była po prostu czymś naturalnym - mówił w Polskim Radiu 24 dr Michał Górny, historyk.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Zobacz także

Orzeszkowa ratuje Traugutta, czyli pisarze wobec powstania styczniowego

Wielu polskich literatów – tych największych, ale i tych nieco już zapomnianych – miało bezpośredni lub pośredni związek z powstańczym zrywem 1863 roku. Walczyli w bitwach, należeli do Rządu Narodowego, pomagali ukrywać się generałom albo starali się, mocą swojego talentu, świadczyć o tym, co wówczas się wydarzyło.
Zobacz więcej na temat:  160. rocznica powstania styczniowego Adam Asnyk Eliza Orzeszkowa literatura Romuald Traugutt Stefan Żeromski wspomnienie HISTORIA

Kwestia narodowościowa w powstaniu styczniowym

Pierwociny koncepcji pokojowego, równoprawnego współistnienia i samostanowienia narodów dawnej Rzeczpospolitej, Polaków, Litwinów i Rusinów - Ukraińców i Białorusinów - ewoluujące później w kierunku myśli Piłsudskiego, a następnie Giedroycia i Mieroszewskiego, wykuwały się (choć niestety bez większego powodzenia) razem z powstańczymi kosami. 162 lata po niepodległościowym zrywie po raz kolejny nabrały aktualności. 
Zobacz więcej na temat:  Litwa Białoruś Ukraina Bartłomiej Makowski

Powstanie styczniowe. Najbardziej masowy ruch niepodległościowy XIX wieku

- Wybuch powstania jest zawsze aktem desperacji, oznacza, że wyczerpano wszelkie inne możliwe środki walki politycznej o własny byt narodowy, a sytuacja, w której naród się znajduje, jest po prostu nieakceptowalna - mówił historyk prof. Michał Klimecki. 162 lata temu, 22 stycznia 1863 roku, rozpoczęło się powstanie styczniowe, największy zryw narodowowyzwoleńczy przeciwko rosyjskiemu zaborcy. 
Zobacz więcej na temat:  Rosja Rzeczpospolita Ukraina Warszawa rozbiory Polski

Powstanie styczniowe mitem założycielskim II RP. Taką decyzję podjął marszałek Piłsudski

Jednym z mitów założycielskich współczesnej Polski jest powstanie warszawskie, dla II Rzeczypospolitej takim mitem było powstanie styczniowe. - Józefowi Piłsudskiemu bardzo zależało, aby pokazać, że Polska, która pojawiła się na mapach Europy, jest tą samą Polską, która zniknęła z tych map w roku 1795 - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Jacek Radzymiński.
Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski Zobacz także Józef Piłsudski Jacek Radzymiński Michał Przeperski

Walery Wróblewski. Awanturniczy życiorys idealisty

Był jednym z najzdolniejszych dowódców Powstania Styczniowego, generałem Komuny Paryskiej, socjalistą i działaczem niepodległościowym. Wspierał rosyjskich terrorystów, przegrał majątek w kasynie, musiał uciekać z dwóch państw przed karą śmierci, a życie zawdzięcza ciotce Marii Curie-Skłodowskiej. 188 lat temu urodził się Walery Wróblewski, dla którego odzyskanie niepodległości przez Polskę było najważniejsze.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski Komuna Paryska Jarosław Dąbrowski Zygmunt Sierakowski Polska Partia Socjalistyczna